Canada chính thức thông qua Dự luật quốc tịch C-6

Thượng viện Canada đã thông qua Dự luật C-6 (Bill C-6) về những thay đổi đáng kể về luật quốc tịch vào ngày 03/05 vừa qua và ngày 19/06/2017 cũng đã được sự chấp thuận của Hoàng Gia (Royal Assent) để dự luật chính thức được ban hành.

Những thay đổi trong luật quốc tịch mới (Citizenship Act) sẽ mang lại cam kết của Chính phủ Canada nhằm đơn giản hóa và nâng cao tính hiệu quả của quá trình xét duyệt hồ sơ xin gia nhập quốc tịch, hủy bỏ một số điều khoản gây bất lợi cho những người mang song tịch (dual citizens).

Canada chính thức thông qua Dự luật quốc tịch C-6

Theo đó, một số thay đổi trong luật quốc tịch Canada mới sẽ được áp dụng ngay lập tức, số còn lại sẽ thay đổi sau nhằm cho phép chính phủ có thời gian thực hiện những bước chuẩn bị cần thiết giúp cho việc áp dụng những thay đổi này một cách hiệu quả hơn.

Bắt đầu từ ngày 19/06/2017, những người xin nhập quốc tịch Canada sẽ không còn phải bắt buộc ở lại Canada để được nhập quốc tịch, điều này sẽ tạo sự dễ dàng hơn cho công dân Canada là những người có thể phải sống ở nước ngoài vì công việc hoặc những lí do cá nhân. Điều khoản cho phép tước quốc tịch những người có 2 quốc tịch bị kết án chống lại lợi ích quốc gia cũng được bãi bỏ và có hiệu lực ngay lập tức, theo đó người có 2 quốc tịch đang sống tại Canada khi phạm tội cũng sẽ được xử lý giống như những công dân Canada khác.

Một số thay đổi sẽ có hiệu lực vào cuối mùa thu năm nay được kỳ vọng sẽ mang lại thuận lợi cho cả những người trẻ và người già trong việc đăng ký xin nhập quốc tịch. Những thay đổi này bao gồm:

• Giảm thời gian hiện diện tại Canada xuống còn 3 năm trong vòng 5 năm thay vì 4 năm trong vòng 6 năm như trước đây.
• Độ tuổi bắt buộc phải thi quốc tịch được thay đổi thành từ 18 – 54 tuổi thay vì 14 – 64 tuổi.
• Thời gian những người ở Canada theo diện tạm trú (temporary resident) hoặc những người được bảo vệ đặc biệt sẽ được tính vào thời gian hiện diện thực sự ở Canada cho mục đích xin nhập quốc tịch.
• Những thay đổi khác được dự kiến sẽ có hiệu lực vào năm tới bao gồm việc thu hồi quá trình duyệt hồ sơ gia nhập quốc tịch sẽ do Tòa án tối cao quyết định nhằm nâng cao tính công bằng trong quá trình xét duyệt hồ sơ nhập quốc tịch.

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết những thay đổi trong luật quốc tịch mới:
Những thay đổi sẽ có hiệu lực bắt đầu từ ngày 19/06/2017.
Trước đây

• Những người có 2 quốc tịch bị kết án phản quốc, làm gián điệp và khủng bố, tùy theo mức độ bản án hoặc những người tham gia các nhóm vũ trung và tổ chức chống lại lợi ích của Canada sẽ bị tước quốc tịch.
• Người xin nhập quốc tịch bắt buộc phải tiếp tục sống tại Canada để được nhập quốc tịch.
• Bộ trưởng có quyền từ chối một số yêu cầu của trẻ vị thành niên khi tự xin nhập quốc tịch trong khi cha mẹ chưa được nhập quốc tịch.
• Người đang thi hành án tại cộng đồng (bản án có điều kiện) vẫn được cho nhập quốc tịch.
• Bộ trưởng có đặc quyền để trao quốc tịch cho một người đặc biệt hoặc những người gặp khó khăn bất thường hoặc những người mang lại lợi ích cho Canada.
• Không phân biệt người tàn tật và người bình thường.
• Người xin nhập quốc tịch vào ngày 11/06/2015 hoặc sau đó phải luôn giữ đủ các điều kiện như đã yêu cầu mới được nhập quốc tịch.

Sau ngày 19/06/2017

• Hủy bỏ điều khoản trước đây, theo đó những người có 2 quốc tịch đang sống tại Canada mà phạm tội cũng sẽ được xét xử như những công dân Canada khác.
• Hủy bỏ điều khoản trước đây.
• Hủy bỏ điều khoản trước đây, theo đó các trẻ em vị thành niên có thể tự xin gia nhập quốc tịch khi cha mẹ chưa có quốc tịch.
• Hủy bỏ điều khoản trước đây, theo đó các nhân đang thi hành một bản án sẽ không được gia nhập quốc tịch và cũng không được tính thời gian cho sự hiện diện tại Canada.
• Bổ sung điều khoản này, theo đó những người vô tổ quốc (Statelessness) cũng sẽ có thể được đặc cách gia nhập quốc tịch.
• Xem xét những biện pháp hợp lí để đáp ứng nhu cầu của một người xin gia nhập quốc tịch là một người tần tật.
• Bổ sung thêm những người nộp hồ sơ trước ngày 11/06/2015 vẫn phải giữ đủ các các điều kiện mới được gia nhập quốc tịch.

Những thay đổi dự kiến sẽ được áp dụng vào cuối mùa thu năm nay:
Trước đây

• Phải có mặt thực sự ở Canada 4 năm trong vòng 6 năm trước khi nộp đơn xin gia nhập quốc tịch.
• Người xin gia nhập quốc tịch phải khai thuế thu nhập, nếu yêu cầu theo luật Income tax Act, ít nhất 4 năm trong vòng 6 năm, cùng thời điểm có mặt tại Canada.
• Phải hiện diện ở Canada 183 ngày trong 4 năm của 6 năm trước khi nộp hồ sơ
• Thời gian hiện diện ở Canada trong lúc đợi có PR (Thẻ xanh) sẽ không được tính vào thời gian hiện diện để đủ điều kiện đăng ký xin gia nhập quốc tịch
• Những người trong độ tuổi 14 – 64 phải làm bài thi trắc nghiệm để gia nhập quốc tịch

Sau ngày 19/06/2017

• Giảm xuống còn: 3 năm trong 5 năm.
• Người xin gia nhập quốc tịch phải khai thuế, nếu có yêu cầu, 3 năm trong vòng 5 năm.
• Hủy yêu cầu trước đây.
• Những ngày hiện diện tại Canada khi chưa có PR sẽ được tính 1 ngày = 1/2 ngày và tối đa là 365 ngày.
• Thay đổi thành những người từ 18 – 54 tuổi phải thi trắc nghiệm để nhập quốc tịch.

Những thay đổi dự kiến sẽ được áp dụng vào đầu năm 2018:
Trước đây

• Bộ trưởng Di trú có quyền quyết định hủy các hồ sơ bị cho là gian lận, che giấu sự thật và vi phạm trong việc nhờ người đại diện.
• Không rõ ràng trong việc nhân viên Bộ Di trú tịch thu các giấy tờ gian lận hoặc nghi ngờ gian lận theo Luật Quốc tịch.

Sau ngày 19/06/2017

• Chỉ có Tòa án tối cao mới có quyền quyết định những trường hợp trên, trừ khi người nộp hồ sơ yêu cầu Bộ trưởng quyết định.
• Xác định rõ ràng rằng các nhân viên Bộ Di trú sẽ tịch thu những tài liệu gian lận hoặc nghi ngờ gian lận theo Luật Quốc tịch.

Báo người Việt năm châu